Слайд 2
Демиелинирленген аурулар
Миелин қабығының әртүрлі деңгейдегі бұзылыстарымен сипатталатын, иммунды
жүйенің агрессивті реакциясының нәтижесінде дамитын созылмалы аурулар тобы.
Слайд 3
Қауіп-қатерлі факторлар
Негізінен жас адамдар (20-40 жас) арасында жиі
кездеседі. Əйелдер жиірек ауырады.
Сыртқы және ішкі факторлар.
Вирустық инфекцияның
(ретровирустар, қызылша вирусы, қызамық, тұмау вирустары), географиялық факторлардың жəне генетикалық қабылдағыштықтың өзара əрекеттесуіне байланысты.
Токсикалық заттармен радиациялардың әсері.
Травма және стресстік жағдайлар.
Жалпы популяциядағы көрсеткішпен салыстырғанда ШС даму қаупі жақын туыстар арасында 20-50 есе артық.
Слайд 4
Миелин аурулары 2 топқа бөлінеді.
Миелинопатия- негізінде миелин қабығының
генетикалық, биохимиялық ақауының құрылысының бұзылысына жататын тұқым қуалайтын ауру.
Миелинокластин-
жүре пайда болатын сыртқы және ішкі патологиялық факторлардың әсерінен дамыған нервтердің миелин қабығының бұзылысы.
Слайд 5
Шашыранды склероз (ШС)
Иммунотапшылық фонында ми мен жұлынның ақ
тінін көп ошақтанып зақымдайтын, нерв жүйесін үдемелі түрде миелинсіздендіретін,
ауыр мүгедек ететін созылмалы ауру.
Слайд 6
Процесстің орналасуына байланысты:
1. Церебральді.
2. Спинальді.
3. Цереброспинальді.
Слайд 7
Аурудың ағымы бойынша:
1. Рецидивті-ремиссиялы формасы. Өршу кезеңдерінің аралығында
ауру үдеп кетпейді.
2. Ілкі прогредиентті (үдемелі) формасы. Ауру басталысымен
неврологиялық бұзылыстар тұрақты түрде үдей береді.
3. Салдарлық прогредиентті формасы. Неврологиялық бұзылыстар біртіндеп күшейе түседі.
4. Прогредиентті-рецидивті формасы. Əрбір өршуі ілкі үдемелі ағымға үстемелене береді.
Слайд 8
Клиникасы
бір немесе екі көздің көруінің нашарлауы;
бедеулік;
бас айналу
жəне жүрек айну;
сөйлеудің бұзылуы;
шаршағыштық.
Слайд 9
Физикалық тексеру:
көру нервінің невриті;
бір немесе бірнеше аяқ-қолдың спастикалық
парезі;
атактикалық жүріс;
интенционды тремор;
түрлі соматосенсорлық бұзылыстар;
қуық жəне тік ішек дисфункциясы;
психикалық
бұзылыстар, мысалы дезориентация.
Слайд 10
Негізгі диагностикалық шаралар
1. Қанның жалпы анализі.
2. Несептің жалпы
анализі.
3. Офтальмолог консультациясы (көру жітілігін анықтау, көздің түбін, көру
аясын тексеру).
4. Магнит-резонанстық томография.
5. Қанның биохимиялық анализі.
Слайд 11
Қосымша диагностикалық шаралар:
1. Ми-жұлын сұйықтығының анализі.
2. Компьютерлі томография.
3.
Ревматолог консультациясы.
4. Терапевт консультациясы.
5. Уролог консультациясы.
6. Инфекционист консультациясы.
7. Электроэнцефалография.
8.
Электрокардиография
Слайд 12
Ем мақсаты:
- неврологиялық кемістіктерді азайту жəне
қалпына келтіру;
- тұрақты ремиссияға қол жеткізу;
- асқынуларды тоқтату;
- тіршілік
сапасын жақсарту.
Слайд 13
Патогенездік ем
Иммундық жүйедегі белсенді жасушалар ми тінінің құрылымын
бұзатын (деструкциялайтын) процесті тоқтатуға бағытталады. Бұл топқа жататын дəрі-дəрмектердің
көбісі иммунотропты препараттар. Олар иммунитет реттелуіне, гематоэнцефалиялық тосқауылдың функциясына əсер етеді. Глюкокортикоидтар (метилпреднизолон) иммуносуппрессорлық əсер етеді. Иммуномодуляторлар тобынан интерферон бета-1б немесе оның ұқсас түрлері тағайындалады.
Слайд 14
ШС ауруы өршіген науқастар (оның ішінде көру нерві
невритіне шалдыққандар да) жоғары дозада кортикостероидтар қабылдау керек. Метилпреднизолон
1 г/тəу. венаға жіберіледі, 3-5 күннен кейін преднизолонды таблетка түрінде қабылдауға көшеді. Преднизолонды алғашқы апта бойы тəулігіне 1 мг/кг дене салмағына шақтап береді, кейінгі 1-2 апта ішінде дозаны тез азайта отырып дəрі ішуді мүлдем тоқтатады
Слайд 15
Симптоматикалық ем:
1. Науқастың жалпы жағдайын жеңілдетуге бағытталады. Қанның
микроцеркуляциясын жақсарту үшін декстрандар тағайындалады – бір курсына 2-3
рет 200 мл-ден 400 мл-ге дейін; ноотроптар (пирацетам) 20% - 5 мл, бір курсы 5-10 рет; бұзау қанынан дайындалған протеинсіздендірілген гемодериват драже түрінде 200 мг-нан 600 мг-ға дейін, немесе 40 мг бұлшықетке жіберіледі; шошқа миынан алынған пептидтер комплексі 50,0 мл-ден 100,0 мл-ге дейінгі мөлшерде венаға жіберіледі – бір курсы 5-10 инъекция.