Слайд 2
Жоспар
Құс тұмауы туралы түсінік:
Құс тұмауының жұғу жолы
Тұмау вирусының
тасымалдаушылары
ХХ да 3 пандемия және жаhандық эпидемия.
Тіркелген тұмау пандемисы
Адамдарда
А вирусының уақытша ояну кестесі
Эпидемиологиясы
Клиникалық көріністері
Микробиологиялық диагностика
Емі
Слайд 3
Құс тұмауы - А типті грипп вирусына
жататын штамдарының біреуінен туындайтын жұқпалы құс ауруы.Н5N1құс тұмауы алғаш
1997 жылы Гонконгте тіркелген.Бұл кезде Н5N1 штамы 18 адамда ауыр респираторлық ауру туғызды,соның ішінде 6 адам қаза тапты.осыған байланысты 1,5 млн тауықтар жойылды.1999 жылы Гонконг та H9N2 штамы 2 адамға ауру туғызды.2003 жылы Қытайдан Гонконгке көшіп келген отбасы ауырған.
Слайд 5
Тұмау вирусының тасымалдаушылары
Слайд 6
ХХ да 3 пандемия және жаhандық эпидемия байқалған.
1918-1919
жылғы испан тұмауы
1957-1958 жылғы азиаттық тұмау
1968-1969 жылғы Гонконгктік тұмау
Слайд 7
“Испандық тұмау” A(H1N1)
1918 -19
Әлемде шамамен 20 миллион
адам қайтыс болды,және 500,000 – нан астам АҚШ- та.
Слайд 10
“Азиялық тұмау” A(H2N2)
1957-58
1957-59 Азиялық тұмау кезінде Айслингтоннан, (Лондон)
оқушы қыз эпидемия кезінде аузын шайқап жатыр.
Әлем бойынша миллионан
астам адам қаза болды, соның ішінде 70,000 – АҚШ- та.
Слайд 11
1957 жылғы H2N2 тұмауының таралуы
(“Азиялық тұмау”)
Слайд 12
“Гонконг тұмауы” A (H3N2)1968-69
Қытай басшысы - Маоның бұйрығы
бойынша – оның қодаушылары қорғаныш таңғыш киді, 1968 жыл.
1968-69
жылғы қызба бүкіл әлем бойынша миллионнан астам адамның өмірін алды
АҚШ – та 34,000
Слайд 13
Тіркелген тұмау пандемисы
1: эпидемия
2: болуы мүмкін пандемия
3: пандемия
Пандемия
потенциалының
10оқиғасы!!!
Слайд 14
1918
1957
1968
1977
1997
1998/9
2003
H1
H1
H3
H2
H7
H5
H5
H9
Испан
тұмауы
H1N1
Азиялық
тұмау
H2N2
Ресей тұмауы
Құс тұмауы
Гонк
Конг
тұмауы
H3N2
Адамдарда А вирусының уақытша ояну
кестесі
SAR Қытай 1997, H5N1
Гонконг,
SAR Қытай 1999, H9N2
Нидерландия 2003, H7N7
Гонконг, SAR Қытай 2003, H5N1
Құстан адамға
Қоныс аударатын су құстары
Слайд 16
Мутация (адам)
Қоныс аударатын су құстары
Слайд 17
Эпидемиологиясы
Гонконкте 1997жылы мамырда 3жасар бала қызбамен,тамақтың ойық жарасы
және жөтелмен ауырған.Оның ауруы 2 аптаға созылып,пневмониямен қаза тапқан.Кеңірдік
сұйықтығын зерттегенде А вирусы табылған.Тамызда 3 зертханада вирустың жаңа штаммы Н5N1 анықталды.Науқас ауырмас бұрын үй құстарымен қатынаста болған.Осыдан кейін инфекциямен ауырған адамдар саны көбейді.1998 жылы қаңтарда 6 адам қаза болды.
Слайд 18
Клиникалық көріністері
Инкубационды кезеңі 2-3 күн немесе 1-7 дейін
созылуы мүмкін. Клиникалық көріністері:миалгия,тамақта ауырсыну,рионерия.Оңтүстік Шығыс Азияда әсіресе сулы
диарея,құсумен сипатталады.Қызба алғашкы симптомдардың бірі болып табылады.Алғашқы сағатта 38 C дейін көтеріледі.Аурудың 2-3 күн аралағында төменгі тыныс алу жолдарының зақымдалуы яғни біріншілік вирустық пневмония(жөтел,дисфония)Жөтел ылғалды,қақырықта қан болады.Аускультивті-тыныс алу қиындығы,сырыл байқалады.Рентгенграммада өкпеде спецификалық емес өзгерістер –диффузды,мультифокольды немесе жекелеген инфильтраттарды байқалады.Перифериялық қанда науқаста лейкопения,лимфопения,тромбоцитопения.30 % науқастардың бүйректік жетіспеушілік байқалады.Қанды зерттеуде трансаминаз белсенділігі байқалады.Жас балалар ауруды ауыр өткізеді.Оларда энцефалит дамиды.
Слайд 19
Жүйелі қызба
Жүйелі қызба
мұрынжұтқыншақ
тұмау
Тамақтың қабынуы
Ішек жолы
Диарея
Психологиялық
Нашар тәбет
Респираторлы
Жөтел
Асқазан
Лоқсу
Құс тұмауы.
Слайд 23
2004 жылдың қаңтар-ақпан айларындағы тіркелгендер
Слайд 24
Микробиологиялық диагностика
Зерттелетін материал -мұрын жұтқыншықтан жұғынды алады.1997жылы гемагглютинациялық
инибирлеу анализ серологолиялық әдіс адамдағы вирус инфекциясын толық анықтауға
мүмкіндік бермеді.Сондықтанда құс тұмауының адам вирусының антиденесін анықтау үшін микронейтрализация әдісін және Н5 спецификалық тікелей емес ELISE ИФА қолданды.Осы әдістер максимальді сезімталдық 80 % спецификасы 96% көрсетті.1995 жылы RT-PCR полимеразды тізбекті реакциясы қолданылды.Кейінірек real time reverse PCR А типті вирусты анықтауға арналған анализ қолданылды.
Слайд 25
Емі
Спецификалық терапия вирусқа қарсы препараттармен жүргізіледі.ДДСҰ нейрамизиндазаны тежейтін
препараттар:озельтамивир,занамивир.Сонымен қоса:арбидол,ремантадин,амантадин қолданылады.Ресейде зерттеулер нәтижесі Гриппферон препараты құс тұмауында
қолдануға болатыны анықталды.Гипертермия кезінде қызуды басатын препараттар тағайындауға болады.Бірақ та анальгин мен антигриппин тағайындалмайды.
Слайд 26
Шошқа тұмауы
Шошқа тұмауы А типті штаммен шақырылатын шошқалардың
респираторлы ауруы.H1N1 азиаттық аймақта құс тұмауы секілді кенеттен пайда
болды.Алғаш Латын Америкада Мекискада тіркелді.кейбір деректерде АҚШ та 2009 ж көктемде тіркелді дейді.БАҚ айтуы бойынша Мексикада 159 адам қаза тапты.Шошқа тұмауын Колифорния тұмауы деп те атайды.
Слайд 27
Эпидемиологиясы
Адамнан адамға ауа тамшылы жолмен беріледі.Шошқа инфекция көзі
болып саналмайды егер өңделген шошқа еті болса.Адамнан жануарға жұқса
зоонозды деп аталады.Шошқалармен көп жұмыс жасайтын адамдар ауруға шалдығуы мүмкін.Механмзмі тыныс алу жолдарының эпителийінің шырышты қабатында инфекцияның түсуі,ол жерде вирустың репликациясы мен репродукциясы жүреді.
Слайд 28
Жабайы су құстары
Жабайы су құстары
Үй шошқасы
Үй құстары
Жаңа вирустар
Тыныс
алу жолының эпителий
жасушасы
Адам вирусы
Жануар вирусы
Слайд 29
Клиникалық көріністері:
Негізгі симптомдары кәдімгі тұмауға ұқсас:бас ауруы,қызба,жөтел,диарея.
Патогенезінде өкпемен
бронхтың зақымдалуында қабыну медиаторлары маңызды рөл атқарады,олар альвеол зақымдалуына
және некрозға,геморрагия әкеледі. Сонымен қатар қан тамырларының зақымдалуы болады,тамырлардың өткізгіштігі жоғарылайды.
Слайд 30
Шошқа тұмауы
Шошқа тұмауы
Шошқа тұмауының таралуы
Қайтыс болғандар
Анықтал.
Күмән
бар
Слайд 31
Шошқа тұмауы
Бәрі бір18%
Қорқамын
35%
Қорықпаймын
47%
Шошқа тұмауын
жұқтыруға
қорықпайсыз ба?
Шошқа
тұмауын
жұқтыруға
қорықпайсыз ба
?
Бәрі бір18%
Қорқамын
68%
Қорықпай
мын 18%
Слайд 32
Күлгін түс анықталған
Сары түсі анықталмаған
Қызғылт болжам
Нүкте жоқ қайтыс
болғандар
Слайд 34
Шошқа тұмауы
ДДҰ вирусқа қарсы препараттарды қолдануға болатынын айты.Соның
ішінде Озельтамивир Занамивир тағайындайды.
Вакцина 2009 ж қазанда жасалынды.Ол МоноГриппол
МоноГриппол Нео Инфлювир Пандефлю деп аталады.
Слайд 35
Бүгінгі таңдағы пандемия қауіпі
